Latincede “perspicere” olarak geçen Fransızca kökenli Perspektif kelimesi gözlemlemek ve bakmak anlamlarına gelmektedir. 14.Yüzyıl dolaylarında İngilizce olarak kullanılmaya başlanıp, 1590 yıllarında Perspektif Çizim olarak mimarlık tarihindeki yerini almıştır.
Perspektif Ne Demek?
Perspektif, resim yada çizimlerin herhangi bir yüzey üzerindeymiş gibi çizilmesine verilen isimdir. Görüntülere 3 boyutlu olduğu izlenimini vermektedir. Ek olarak, mimari, sanat gibi alanlarda çizilen objelerin bakan gözlerden uzaklaştıkça daha yakın ve daha küçük görünmesini sağlayan bakış açısıdır.
Türkçede perspektif, bir kişinin olaylara bakış açısını ifade eden bir anlamda da kullanıldığı gibi Türk Dil Kurumu (TDK) tarafından da açıklanmıştır. Tdk’ya göre Perspektif çizim, nesneleri yüzey üzerinde görüldükleri gibi çizme sanatı, görünge gibi anlamlar ile açıklanmıştır. İngilizce kökenli bir sözcük olması nedeniyle sıklıkla yazım yanlışı yapılmaktadır. İngilizce de, “perspective” olarak ifade edilmektedir.
Perspektif Çizim Nedir?
Perspektif Çizim, düz bir yüzey üzerinde mekan ve derinliğin yanılsamalarını yani üç boyutlu bir çizim yapmak için kullanılan çizim tekniğidir. Perspektif çizgileri, çizilen nesneleri bir boyutu, mesafesi, formu ve alanı olduğunu ifade etmeye yarayan bir çizim tekniğidir. Özetlemek gerekirse, tek boyuta sahip bir düzlem üzerinde perspektif çizgileri kullanarak, çizim tekniği ile gerçekçi eserler yaratmanızı sağlamaktadır.
Dünya ve Sanat tarihinin en ünlü isimlerinden birisi olan Leonardo Da Vinci Perspektif Çizimi kendi bakış açısı ile şöyle yorumlamıştır;
Perspektif, bir atın dizgisinin ata, bir dümenin gemiye etkisini resmetmektir. Perspektif Çizimin 3 ana başlığı vardır. Bunlardan birincisi, çizilen nesnelerin mesafaye göre boyutlarının nasıl küçüldüğü, ikincisi, renklerin mesafe ile ilişkisi, üçüncüsü, çizimi yapılan nesnelerin mesafeye bağlı olarak çizilmesidir.
Perpektif Çizgileri ilk olarak, dönemin İtalyan mimarları tarafından Rönesans esnasında yayınlanan ilk mimari tez olarak ressam Vitruvius tarafından yayınlanan “On Mimarlık Kitabı” başlıklı çalışmada kayıtlara geçmiştir. Geçmişten bugüne birçok mimar, sanatçı, ressam ve matematikçi perspektif çizim hakkında çalışmalar hazırlamıştır. En detaylı çalışma ise, 16. Yüzyılda, Sebastiano Serlio tarafından yayımlanan mimari kitapta bulunmaktadır.
Serlio kitabında, perspektifin anlatımını gravürler ile pekiştirmiştir. Bir görseli 3 boyutlu olarak çizmek için gerekli olan ufuk çizgilerini yani perspektif çizgilerini detaylı şekilde açıklamıştır. Perspektif çizimi teknikleri ilk olarak mimari tasarım çalışmaları ve dekoratif uygulamalarda kullanılmıştır. Sonrasında ise, mermi yörünge hesabı, topoğrafik çalışmalara varıncaya kadar birçok alanda kullanılmıştır.
Çeşitleri
Perspektif, birçok resim ve eskizin hazırlanmasında kullanılmış olan bir çizim tekniğidir. İnandırıcılığı yüksek, gerçekçi mimari tasarım eskizleri yapmak isteyen mimarlar tarafından kesinlikle hakim olunması gereken bir çizim tekniğidir.
Perspektif çizimler, gerçekçi çizimlerin elde edilmesinin yanısıra çizilen nesnelere bakan gözlerin yakınlaştıkça onların daha küçük görünmesi sağlamaktadırlar. Düz olarak çizilen nesnelere, boyut ve derinlik katmaktadırlar. Sanatçıların, mimarların kullanmış olduğu 3 adet perspektif çizim tekniği vardır. Bunlar;
- Tek noktalı perspektif
- iki nokta perspektif
- 3 nokta perspektifi’dir.
Perspektif Çizimi tekniğini en iyi kullanmış olan kişilerden birisi Rönesans Ressamlarından olan çalışmaları genel olarak ışıklı mekanlar üzerine olan Johannes Vermeer’dir. Çizim tekniği üzerine akademik araştırmalar yapıyorsanız bu ünlü ressamın çalışmalarını mutlaka incelemelisiniz.
