Strucare olarak Yapı Ve Tasarım Rehberi olmak amacıyla çıktığımız bu yolda bir sözlük edasında siz dostlarımıza yapı sektörüne ait bileşenleri tanıtmak istiyoruz, hadi gelin serimize Harç Nedir? sorusuyla devam edelim.
Harç Nedir?
Harç, en eski yapı malzemelerinden biridir ve büyük yapıların küçük, kullanımı kolay bileşenlerini bir araya getirerek inşa edilmesini sağlar. Romalılar, Yunanlılar ve Mısırlılar tarafından kullanıldı ve görülen en eski örnek İsrail’de 10.000 yıla kadar uzanmaktadır.
İnce bir agrega (örnek olarak kum), bir bağlayıcı (örnek olarak çimento, ancak bazen kireç veya kireç ve çimento kombinasyonu) ve su karışımından oluşur. Bu kombinasyon, duvar yapımında, bitişik tuğla, beton veya taş blokları arasındaki boşlukları birleştirmek ve doldurmak amacıyla bağlayıcı madde olarak karılır ve kullanılır.
Harç sertleştikçe sertleşen kalın bir yapıştırıcı olarak kullanılır. Yapıya hava ve nemin girmesini önlemek için tuğlalar ve bloklar arasında sıkı bir yalıtım yapılması amaçlanır.
Estetik açıdan hoş ve yapısal olarak sağlam bir yapı oluşturmak için tuğla veya bloklar arasında ki boşlukları doldurur. Genel olarak, yapıştırdığı bloklardan veya tuğlalardan yapısal dayanım olarak daha zayıftır. Estetik amacıyla ise,bir araya getirdiği bileşenler üzerinde ince bir katman oluşturarak üzerlerinde ki prüzleri, yamalanması gereken noktaları kapatmak amacıyla kullanılan bir yapı malzemesidir.
Harcın Ömrü Var Mı?
Şantiyelerde kullandığımız harçların dayanımı ve ömrü, içine katılan agrega boyutuna, su ve çimento oranına göre değişmektedir.
Harç olarak kullandığımız yapı malzemeleri genellikle çok dayanıklıdır ve 20-30 yıl arasında ortalama bir ömre sahiptir, zamanla deprem etkisi, rutubet etkisi gibi durumlar sonucu ortaya çıkan çatlaklar ise yeniden harç kullanılarak kapatılabilir, yani özetle uzun ömürlü ve onarım maliyeti düşük bir yapı malzemesidir.
Şantiyelerde Kullanılan Harç Tipleri Nelerdir?
İçeriğinde ki malzemelere göre değişmekle birlikte şantiyelerimizde usta dilinde genel tabiriyle kuru ve ıslak harç olarak bilinmektedir. Şöyle ki;
- Su eklenmesine ve karılmasına gerek olmayan kullanıma hazır harç.
- Su eklenmesine ve karılmasına ihtiyaç olan kuru, kullanıma hazır olmayan harç.
Çevredeki tuğlalarla veya bloklarla bir araya getirmek veya bunların renklerine güzel bir uyum sağlaması amacıyla veya mevcut harçla dekoratif amaçlı bir uyum sağlaması için çok çeşitli renkler mevcuttur. İçlerinde çok çeşitli pigmentler bulundurabilirler.
Çimento ve / veya kireç bazlı yapı malzemelerinin renklendirilmesi için pigmentler BS EN 12878: 2014‘e göre belirlenir.
Harç Hazırlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Gerektiği şekilde yapışmayı engelleyebilecek hava boşlukları olmadığından emin olmak için harç iyi işlenebilirliğe sahip olmalıdır. Plastikleştirici katkı maddeleri, karışımdaki çok küçük hava kabarcıklarını doldurarak verimliliğini artırabilirler. Bonus bilgi olarak, kireç ilavesi harcın işlenilebilirliğini artırabilir.
Dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta ise; gözenekli tuğlaların veya blokların döşendiği yerlerde, harç hızlı bir şekilde kurumaya başlayabilir, uygunca yerleştirmeyi önleyebilir ve böylece iyi bir uygulama olmasını önleyebilir.
