Dünya tarihi boyunca bilimin gizemli kalmış yanlarından birisi olan kriptoloji günümüzde dahi hala tam olarak çözülememiş kriptografi algoritmalarına sahiptir. Yazımızda sizler için şifreleme bilimi nedir, örnekleri nelerdir nasıl daha iyi anlaşılabilir gibi sorulara cevaplar aradık.
Kriptoloji Nedir?
Kriptoloji yani şifreleme bilimi kriptanaliz ve kriptografinin temelini oluşturan algoritma ve formüllerin işlendiği ve uygulandığı bilim dalıdır.
Şifreleme bilimi özünde matematiğe ve algoritmalara dayanmaktadır. Kriptoloji Bilimi Nedir sorusunun cevabı, düz bir metini şifrelemek ve aynı şekilde şifrelenmiş metinleri, algoritmaları çözmek üzerine yapılan çalışmalar bütününe verilen isimdir. Eldeki verileri, bilgileri saklamak gizli şekilde iletmek için kullanılmaktadır. Ek olarak, şifreleme yöntemleri kişisel verilen korunması, kimlik doğrulama işlemleri gibi alanlarda da kullanılmaktadır.
Şifreleme Bilimi Tarihi
Kriptoloji ne demek sorusunun cevabı ise Yunancada “gizlemek” ve “gizli” anlamlarına gelen graphein sözcüğünden gelmektedir. Şifreleme bilimi tarihi incelendiğinde ortaya çıkışının medeniyetlerin gelişmesi sonucu ortaya çıkan krallıklar, siyaset ve savaşlar gibi konular olduğu gözlemlenmektedir.
Dünya tarihinin gelişimi ile birlikte oluşan güç savaşları insanları gizli yöntemlerle iletişim kurmaya sevk etmiştir. Buna bağlı olarak kriptoloji biliminin gelişim süreci başlamış ve hızlanmıştır. Şifreleme bilimi tarihi yaklaşık 4000 yıl önceye dayanmaktadır. Mısırda yaşayan bir katip tarafından hayat hikayesini anlatırken kullanılmıştır. Anlatımında daha önce görülmemiş hiyeroglifler kullanmıştır.
Uzun yıllar boyu Çin hükümdarlığının hakim olduğu bölgede Çincenin yazım dili olarak bile oldukça zor olması nedeniyse Kriptografi alanında herhangi bir gelişme kaydedilmemiştir. Şifreleme biliminin günümüze gelişinde etili olan dönem milattan önce 5. ve 6. yüzyıllar olmuştur. Bu dönemde yaşanan askeri gelişmeler sonucunda kriptografi yoğun şekilde kullanılmıştır. Bu tarihlerde bilinen en eski ve ilk kriptogralar Sparta vatandaşlarıdır.
Dünyanın En Büyük İş Makinesi | BAGGER 293
Algoritmaları
Kriptoloji Algoritmaları hazırlanırken altın kural asla kendinizin bile çözemeyeceği bir şifreleme sistemi yaratmamanızdır. Dünyanın bilinen en önemli kriptograflarından olan Ron Rivest ve Phil Zimmerman da dahil olmak üzere bütün bilim insanları içeriğinde güvenlik açıkları bulunan ve çözülebilecek şifreleme sistemleri oluşturmaktadır.
Şifreleme bilimi algoritmalarının doğru ve güvenli olarak kabul edilebilmesi için en önemli şartlar matematiksel olarak bir karşılığı olması ve gerekli güvenlik standartlarını sağlıyor olmasıdır. Geçmiş zamanlardaki çalışmalar incelendiğinde kriptolu mesajların şifreleme ve deşifre etme bilgileri ayrı olarak tutulur deşifre bilgileri saklanırdı. Bunun sonucunda olası bir kayıpta kriptolanmış olan içerikler sonsuza kadar şifreli olarak kalmaktaydı.
Örnekleri
Kriptoloji terimi, kriptoanaliz ve kriptografinin ana başlığıdır. Şifreleme bilimi bu iki ana parça üzerine inşa edilmiştir. Kriptanaliz ne demek sorusunun cevabı, şifreleri analiz etmek ve çözmektir. Kriptografinin anlamı ise yazıları ve metinleri istenen şekilde şifreli şekilde yazmaktır.
Kriptoloji bilimi tarihi incelendiğinde oldukça önemli yöntemler ve Kriptografi algoritmaları bulunmaktadır. Bunların başlıca olanları ise şöyledir;
- Sezar şifrelemesi
- Enigma (Rotor machine)
- Çırpı fonksiyonları
- Veri gizleme yöntemleri
- Açık anahtar şifreleme
Sezar şifrelemesi günümüzde hala tam olarak çözülememiş ve anlaşılamamış bir şifreleme yöntemidir. Yakın zamanda Strucare ekibi olarak bu konuda bir çalışma gerçekleştireceğiz. İçeriklerimizi takip etmeyi unutmayınız.
Kriptoloji kitapları
Şifreleme bilimi oldukça karmaşık ve anlaşılması nispeten zor bir bilimdir. Bu algoritmalar üzerine yazılmış oldukça önemli kaynaklar bulunmaktadır. Strucare ekibi olarak teknoloji ve bilim üzerine yaptığımız çalışmaların devamı olarak sizler için okunması gereken kriptoloji kitaplarını derledik listemiz sürekli olarak güncellenecektir.
Okunması gereken şifreleme bilimi kitapları ise şöyledir;
- Algebra for Cryptologists – Alko R. Meijer
- Break the Code Bud – Johnson
- Cryptography Made Simple – Nigel Smart
- Bent Functions – Natalia Tokareva
- Handbook of Applied Cryptography – Paul C. van Oorschot
- BigNum Math – Tom St Denis
- Design and Implementation of Digital Watermarking – Manish Gupta
Bildiğiniz ve okuduğunuz önemli şifreleme bilimi kitaplarını yorumlarda belirtebilirsiniz. Listemizi tekrar düzenleyip daha iyi bir kaynak haline getirebiliriz.
Kriptoloji Filmleri
Kriptografi bilimi birçok diziye ve filme konu olmuştur. Aralarında gerçekten ilham verici önemli kriptoloji bilimi insanlarının hayatlarını ve yaşadıklarını anlatan filmlerde bulunmaktadır. Strucare ekibi tarafından hazırlanmış izlenmesi gereken Kriptoloji Filmleri ise şöyledir;
- Sneakers
- The Da Vinci Code
- A Beautiful Mind
- Zodiac
- Phantoms
- Pi
- The Imitation Game
Özellikle yakın zamanda çekilmiş olan The Imitation Game (2014) oldukça önemli bir bilim insanı olan Alan Turing’in hayatını anlatmaktadır. Kendisi bilgisayar biliminin kurucusu sayılmaktadır.